Số liệu của Tổng cục Hải quan cho thấy xuất khẩu cà phê của Việt Nam trong tháng 10/2022 đạt 79.833 tấn, trị giá 206,9 triệu USD. So với tháng 9, xuất khẩu cà phê giảm mạnh 13,7% về lượng nhưng chỉ giảm 8,5% về giá trị do chưa chính thức vào mùa vụ và lượng hàng tồn kho không còn nhiều.
Trong tháng 10, giá xuất khẩu trung bình cà phê của Việt Nam thiết lập mức đỉnh mới là 2.591 USD/tấn, tăng hơn 6% so với tháng trước và tăng 18,4% so với cùng kỳ. Đây cũng là mức giá cao nhất ghi nhận được trong hơn 13 năm qua.
Tính chung 10 tháng đầu năm 2022 xuất khẩu cà phê đạt 1,4 triệu tấn, với giá trị lên đến gần 3,28 tỷ USD, tăng 10,8% về lượng và tăng 33,7% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái. Như vậy, mới hết tháng 10 nhưng kim ngạch xuất khẩu cà phê của nước ta đã vượt 0,2 triệu USD so với 3,07 tỷ USD của cả năm 2021.
Về giá xuất khẩu cà phê, tính chung 10 tháng đạt bình quân 2.283 USD/tấn, tăng 21,2% so với cùng kỳ năm 2021.
Năm 2022 được xem là một năm tương đối thành công của ngành cà phê Việt Nam khi sản lượng và giá bán đều đạt mức cao nhất trong nhiều năm trở lại đây, qua đó tiếp tục giữ vị thế số hai thế giới về xuất khẩu cà phê sau Brazil.
Ảnh minh họa. Ảnh: Trần Hiếu
Về thị trường xuất khẩu, 10 tháng năm nay, xuất khẩu cà phê của Việt Nam sang các thị trường lớn như Liên minh châu Âu (EU), Nga, Anh, Australia, New Zealand… đều tăng do nhu cầu tiêu dùng phục hồi, nguồn cung toàn cầu thắt chặt và ách tắc chuỗi cung ứng tại một số nước sản xuất lớn, cùng với chi phí logistic tăng cao.
Riêng thị trường EU chiếm 38,7% tổng lượng cà phê xuất khẩu của Việt Nam trong 10 tháng qua với khối lượng đạt 551.610 tấn, trị giá 1,2 tỷ USD, so với cùng kỳ tăng 19% về lượng và tăng 43,4% về trị giá.
Trong khối EU, ngoại trừ lượng cà phê xuất khẩu sang Đức giảm 9,4% các thị trường khác đều tăng mạnh như Bỉ tăng gấp 2,2 lần, Hà Lan tăng 2,5 lần, Tây Ban Nha tăng 37,3%, Italy tăng 8,9%...
Tuy nhiên, lạm phát tăng cao tại EU đang làm gia tăng lo ngại về triển vọng tiêu thụ cà phê tại khu vực này. Dữ liệu của Eurostat cho thấy, trong tháng 8 năm nay giá cà phê trung bình tại EU cao hơn 16,9% so với cùng kỳ năm ngoái.
Chi phí có thể cao hơn đối với những người có thói quen uống cà phê với sữa hoặc đường bởi giá sữa tươi nguyên kem tại EU bình quân tăng 24,3% so với cùng kỳ năm ngoái, giá sữa tươi ít béo tăng 22,2%, trong khi giá đường tăng tới 33,4%.
Theo Eurostat, Phần Lan ghi nhận mức tăng giá cà phê cao nhất là 43,6%, tiếp theo là Litva tăng 39,9%, Thụy Điển tăng 36,7%, Estonia tăng 36,4% và Hungary tăng 34,3%.
Bên cạnh EU, một số nước khác như Nga, Anh, Ấn Độ, Australia cũng tăng nhập khẩu cà phê của Việt Nam trong 10 tháng năm nay. Đặc biệt, lượng cà phê xuất khẩu của Việt Nam sang Mexico tăng gấp 38 lần so với cùng kỳ năm ngoái lên 23.360 tấn.
Trái lại, lượng xuất khẩu cà phê sang thị trường Mỹ, Nhật Bản, Philippines, Angiêri, Trung Quốc... lại có xu hướng giảm.
Dự báo xuất khâu cà phê những tháng cuối năm và những năm tiếp theo tiếp tục xán lạn, các chuyên gia nhận định, giá cà phê thế giới sẽ tiếp tục tăng trong thời gian tới, do dự trữ cà phê toàn cầu sẽ giảm một nửa so với cùng kỳ năm 2021.
Bộ Công Thương khuyến nghị, quy mô thị trường cà phê tại các nước EU, Anh, Mỹ, Trung Quốc sẽ tăng trưởng cao trong những năm tới. Tuy nhiên, xuất khẩu cà phê của Việt Nam vẫn đối mặt với khó khăn do chính sách “Zero Covid” của Trung Quốc; căng thẳng địa chính trị tại Đông Âu khiến trạng lạm phát tăng cao, cũng có thể sẽ gây tác động tiêu cực đến nhu cầu tiêu thụ cà phê.
Vì vậy, các doanh nghiệp Việt Nam cần tăng cường chiếm lĩnh thêm thị phần tại các thị trường này. Bên cạnh xuất khẩu thô, các doanh nghiệp cần nâng cao năng lực chế biến, bởi người tiêu dùng đang ngày càng ưa chuộng cà phê chế biến sâu, cà phê pha chế sẵn chất lượng cao.
Để phát triển cà phê Việt Nam lên một tầm cao mới, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) đã tiếp tục phê duyệt Đề án tái canh cà phê giai đoạn 2021-2025; không chỉ thực hiện ở 5 tỉnh Tây Nguyên mà còn được mở rộng ở các tỉnh Sơn La, Điện Biên, Quảng Trị, Bình Phước, Đồng Nai và Bà Rịa-Vũng Tàu.
Với mục tiêu từ nay đến năm 2025 cả nước sẽ trồng tái canh 75.000 ha, ghép cải tạo 32.000 ha cà phê bằng giống mới, năng suất và chất lượng cao hơn, tin tưởng rằng năng suất cà phê của Việt Nam sẽ đạt bình quân 3,5 tấn nhân/ha; thu nhập của người trồng cà phê sau khi trồng tái canh và ghép cải tạo sẽ tăng gấp 2 lần so với trước.